دندانپزشکی کودکان مخصوص برای کودکان از زمان تولد تا نوجوانی است . مراجعه به دندانپزشکی کودکان می تواند سلامت دندان های کودک را تضمین کند . والدین باید از همان ابتدای رویش دندان ها ،دندان های کودک خود را برای بررسی وضعیت سلامت و جلوگیری از پوسیدگی دندان ها نزد دندانپزشکی کودکان ببرند .
دندانپزشکی کودکان سلامت دندانهای کودکان را ارتقاء می دهد و همچنین به عنوان منابع آموزشی برای والدین خدمت می کند. توصیه می شود در عرض شش ماه پس از حضور دندان اول کودک مراجعه به دندانپزشکی صورت گیرد .
والدین باید مراجعه به دنداپزرشک را جدی بگیرند،کودکانی که از همان ابتدا برای بررسی سلامت دندان ها به دندانپزشک کودکان مراجعه کرده اند در مقایسه با کودکانی که برای اولین بار به دندانپزشکی مراجعه می کنند بیشتر با دندانپزشک همکاری می کنند و با محیط دندانپزشکی آشنا هستند ،همین امر سبب می شود تا در روند درمان اختلالی ایجاد نکنند .
مراجعه به دندانپزشک کودکان در زود هنگام از بروز برخی مشکلات جدی جلوگیری می کند ،تشخیص زود هنگام برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری است، عادت های غیرعادی را اصلاح می کند و در کوتاهترین زمان و با هزینه ای کمتر درمان انجام می شود .
والدین می توانند دراین مراجعات از دندانپزشک اطفال در رابطه با برنامه ای از مراقبت های پیشگیرانه همچون مسواک زدن ، ارزیابی ریسک پوسیدگی، اطلاعات در مورد مکیدن انگشت شست و عادات بد دهانی ، توصیه هایی در مورد جلوگیری از صدمه زدن به دهان و دندان های کودکان، مشاوره رژیم غذایی و اطلاعات کلی در رابطه با بهداشت دهان و دندان صحبت کنند .
شرح شغل دندانپزشکی کودکان
دندانپزشکی کودکان شامل یک تیم دستیار دندانپزشکی و تکنسین های آزمایشگاهی دندانپزشک مورد نیاز برای انجام کار می باشند. دندانپزشک، به تیم مراقبت نظارت می کند تا اطمینان حاصل شود که مراقبت های بهداشتی ایمن و موثر ارائه می شود. به عنوان یک دندانپزشک، مسئولیت آنها این است که از هر یک از روش ها به درستی به منظور جلوگیری از خطرات بالقوه شامل، عفونت، آسیب عصبی، خونریزی طولانی مدت، هماتوم و دردو… مسئولیت آن را بر عهده بگیرند.
مسئولیت دندانپزشک کودکان به شرح زیر است:
- تشخیص بیماری های دهانی
- ارتقاء سلامتی دهان و دندان مانند تمیز کردن و درمان فلوراید و پیشگیری از بیماری
- ایجاد برنامه های درمان برای حفظ و یا بازگرداندن بهداشت دهان و دندان بیماران خود
- تفسیر اشعه ایکس و تست های تشخیصی
- تضمین مدیریت ایمن بیهوشی
- نظارت بر رشد و توسعه دندان ها و فک ها
- انجام اعمال جراحی روی دندان، استخوان و بافت نرم حفره دهان
- تعمیر یا ثبت دندان های فاسد
- رفع آسیب های دندانی، از جمله شکستگی، جابجایی و از بین بردن دندان ها
ویژگی های دندانپزشکی کودکان
همانطور که در ابتدا گفته شد ،دندانپزشکی کودکان مخصوص کودکان است . در ابتدا دندانپزشکی کودکان به وسیله انجمن دندانپزشکی آمریکا مطرح و شروع به کار کرد . درمان هر نوع بیماری در مراحل ابتدایی خود از اهمیت ویژه ای برخوردار است ،هچنین تمام آسیب های دهانی از همان ابتدای سنین کودکی آغاز می گردد ،در نتیجه درمان در سن پایین بسیار اهمیت دارد. دندانپزشکی کودکان می تواند سبب بالا بردن سطح آگاهی کودکان و نوجوانان شود ،همچنین با توصیه های مفید در رابطه با بهداشت دهان و دندان می توانند سلامت دندان ها را تضمین کنند و از بروز هر گونه آسیب جلوگیری کنند .
ویژگی های یک دندانپزشک خوب
دندانپزشک اطفال از آنجایی که با کودکان سر و کار دارد باید از روحیه و منش اخلاقی خوبی برخوردار باشد ،بیشتر افراد با شنیدن اسم دندانپزشکی دچار ترس و استرس می گردند ،کودکان نیز در بیشتر موارد برای درمان دندانپزشکی اطفال با والدین و دندانپزشک همکاری نمی کنند این می تواند اختلال در روند درمان ایجاد کند . یک دندانپزشک که منش اخلاقی خوبی دارد می تواند با کودک ارتباط بر قرار کند و او را قانع به درمان کند . در صورتی که کودک به دندانپزشک اعتماد کند کار آسان تر می شود .
محیط دندانپزشکی نیز مورد دیگری است که باید به آن توجه شود ،یک دندانپزشک خوب باید چیدمان و محیط دندانپزشکی خود را به گونه آماده کند که کودک در ان محیط احساس آرامش کند ،بیشتر محیط های دندانپزشکی به گونه ای هستند که با روحیات کودک سازگار است و کودک در آن احساس امنیت می کند .
تخصص در دندانپزشکی کودکان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است ،در انتخاب دندانپزشکی برای کودک خود دقت بالایی داشته باشید ، تخصص و تجربه در دنداپزشکی کودکان بسیار اهمیت دارد ،یک دندانپزشک که از اهمیت بالایی بر خوردار باشد می تواند هنگام بروز مشکلات بهترین تصمیم را بگیرد و خدمات دندانپزشکی کودکان رابه صورت تخصصی تر ارائه دهد .
ارائه مشاوره به والدین نیز از دیگر خصویات خوب برای دندانپزشکی کودکان است ،از آنجایی که دندان های شیری نقش ویژه ای در وضعیت فک ،گفتار ،جویدن و… دارد ،بیشتر نیاز به مراقبت دارند ،در نتیجه برای مراقبت از آن ها نیاز است تا قوانین خاصی را رعایت کنیم . یک دندانپزشک خوب با والدین در رابطه با نگهداری دندان های شیری و مراقبت از آن ها توصیه هایی را ارئه می دهند . پیروی از این تجویزات و توصیه ها می تواند نقش بسیار موثری در سلامت دندان های شیری داشته باشد و کودکی که بهداشت دندان و دهان خود را از همان ابتدا ر عایت کرده باشد ، رعایت بهداشت دهان و دندان برای او همانند عادت می گردد که این مورد می تواند سلامت دندان های کودک در آیند را نیز تضمین کند .
اهمیت دندان های شیری در کودکی
دندان های شیری برای کودکان اهمیت ویژه ای دارد و این مورد می تواند به دلایل مختلفی باشد . دندان های شیری به دلیل آنکه که نقش موثری در جویدن غذا ،درست حرف زدن و تلفظ صحیح کلمات دارد می تواند پر اهمیت عنوان شوند . در دندانپزشکی کودکان تمام خدمات مربوط به دندان های شیری برای سلامت آن ها ارئه می گردد . از جمله این خدمات عصب کشی دندان های شیری ،روکش دندان های شیری ، ترمیم دندان های شیری ،فلوراید تراپی و… انجام می گردد .
آیا بیهوشی در دندانپزشکی کودکان خطری دارد ؟
بیشتر افراد در رابطه با خطرات و فواید ، استفاده از بیهوشی عمومی کودکان در دندانپزشکی سوال می پرسند ،در پاسخ این افراد باید گفت در بر خی مواقع استفاده از بیهوشی عمومی در دندانپزشکی کودکان مهم است . برخی از کودکان به دلیل ترس و استرس در هنگام دندانپزشکی با دندانپزشک همکاری نمی کنند ،این امر سبب می شود تا درمان به درستی و با تمرکز انجام نگردد . در موارد که نتوان کودک را کنترل کرد بیهوشی عمومی برای کودکان تجویز می گردد . البته در ابتدا دندانپزشک باید تمام تلاش خود را برای قانع کردن کودک انجام دهد و بیهوشی عمومی را به عنوان گزینه ی آخر در نظر بگیرد .با کمک بیهوشی عمومی در دندانپزشکی ،دندانپزشک اطفال با دقت و کیفیت بالاتری درمان را انجام می دهد .
یک دندانپزشک اطفال باید چه ویژگی هایی داشته باشد ؟
- دندانپزشک اطفال باید به روانشناسی کودکان و همینطور برخورد با کودکان مسلط باشد تا بتواند کودک را برای درمان قانع کند ، اگر کودک به ددندانپزشک اعتماد کند با او همکاری می کند . دندانپزشک اطفال باید از این ویژگی بر خوردار باشد تا بتواند کودک را برای درمان قانع کند .
- با والدین کودک ارتباط برقرار کند، تا والدین با آن ها در رابطه با مشکلات دندانی و دهانی کودک خود راحت تر صحبت کنند ، و دندانپزشک با ارائه مشاورات در خصوص حفظ سلامت دندان های کودک آن ها را راهنمایی کند .
- دندانپزشک کودکان باید وقت شناس باشد ،زیرا کودک کم تحمل است و نمی تواند ساعات طولانی را در دندانپزشکی به انتظار بنشیند .
- در زمان معاینه دندان و دهان کودک به جثه کودک و کوچک بودن فک توجه داشته باشد .
- در حین درمان هر گز در رابطه با مواردی که مناسب برای سن کودک نیست صحبت نکند و از آوردن اصطلاحات دندانپزشکی در حین درمان جلوگیری کند .
پوسیدگی دندان
دندان ها از اعضای مهمی هستند که نقش موثری در گوارش و هضم غذا دارند ،در صورتی که مشکلات دندانی وجود داشته باشد به طور حتم در جویدن و گوارش غذا مشکلاتی ایجاد می گردد .
عوامل بسیاری می تواند عاملی برای پوسیدگی دندان شناخته شوند . مواد غذایی شیرین ،چای ،قهوه و… می توانند سبب پوسیدگی دندان شوند . کودکان نیز به دلیل آنکه به شیرینی جات و مواد قندی علاقه مند هستند نیز می توانند به پوسیدگی دندان های خود کمک کنند .
زمانی که مواد قندی در دسترس میکروب ها باشند ،اسید تولید می گردد در نتیجه پوسیدگی را سبب می شود ،در این زمان است که بافت های سخت دندان ها تخریب می شوند و سبب بروز پوسیدگی دندن ها می شوند . جالب است بدانید که پوسیدگی دندان این قابلیت را دارد که از یک دندان به دندان دیگر سرایت کند .
نقاط شایع پوسیدگی دندان
تقریبا نمی توان گفت که پوسیدگی دندان در همه دندان ها به یک میزان است بلکه از دندانی به دندان دیگر متفاوت است . هر دندان بنا بر وضعیتی که دارد می تواند در معرض پوسیدگی دندان قرار بگیرد . از جمله مناطقی که بیشتر در معرض پوسیدگی دندان ها می باشند :
شیار های سطح جونده
به دلیل اینکه دندان آسیا دارای شیار های زیادی هستند می توانند مکان مناسبی برای رشد میکروب ها فراهم کنند . دندان های آسیا بیشتر دچار پوسیدگی زود رس می گردند .
سطوح بین دندانی
در بین سطوح دندان ها مسواک به خوبی نمی تواند نفوذ کند و در نتیجه تمیز کردن این نواحی به نسبت سخت و دشوارتر می باشد ، در نتیجه سطوح بین دندانی بیشتر در معرض پوسیدگی و بیماری های لثه هستند .
قسمت اتصال لثه با دندان
در نواحی اتصال لثه با دندان، مکان های خوبی برای تجمع میکروب ها می باشند ،در نتیجه این مناطق مستعد پوسیدگی و بروز بیماری های مربوط به لثه است .
علائم پوسیدگی دندان در کودکان
- دندان هایی که دچار پوسیدگی می گردند ، سبب تغییر در رنگ مینای دندان می شوند ، پوسیدگی دندان ها مینای دندان را به رنگ قهوه ای و یا سیاه تغییر می دهد .
- سوراخ شدن دندان ها در نواحی پوسیدگی نیز از علائم پوسیدگی دندان ها می باشد . در مواردی مشاهده شده است که مقدار سوراخ شدن دندان ها به میزانی است که کودک تصور می کند دندان او شکسته شده است .
- در هنگام خوردن مواد غذایی سرد و یا گرم دندان حساس می شود .
- زمانی که دندان ها را به روی هم فشار می آوریم درد دندان آغاز می گردد .
- بروز بوی بد دهان نیز از یکی دیگر از مواردی است که نشانه پوسیدگی دندان می باشد .
- به جا ماندن مواد غذایی در بین دندان ها و یا پاره شدن نخ دندان از دیگر موارد علائم پوسیدگی دندان است .
پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان
قبل از پیشگیری از پوسیدگی دندان ها بهتر است تا ابتدا دلیل بروز آن را بشناسیم . بهتر است قبل از پیشگیری از پوسیدیگی دندان در مرحله اول دلایل بروز آن را بشناسیم . بر خی افراد تصور دارند پوسیدگی زودرس و خرابی دندان ها به ژنتیک و جنس دندان های آن ها بستگی دارد . جنس خوب دندان ها در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها موثر است اما نمی تواند تنها دلیل برای پوسیدگی دندان ها شناخته شود ،مواردی نیز در بروز پوسیدگی دندان موثر هستند که زمینه ساز پوسیدگی دندان می گردند .
به طور حتم بدون وجود میکروب در دندان ها پوسیدگی رخ نمی دهد . در افرادی که دندان های آن ها مقاوم به مواد قندی نمی باشد پوسیدیگی زودرس اتفاق می افتد . شما می تواند با رعایت بهداشت دندان های کودک خود و مراجعات منظم به دندانپزشک اطفال از بروز پوسیدگی تا حد قابل توجهی جلوگیری کنید .
