پالپوتومی دندان شیری اطفال یکی از روش‌های توصیه شده در دندانپزشکی کودکان است که با عفونت و پوسیدگی دندان و همچنین افتادن زود هنگام دندان‌های شیری پوسیده به خوبی مقابله میکند. زیر لایه‌های سخت دندان، شامل مینا و عاج، دارای یک بافت نرم به نام پالپ هستند که حاوی سلول‌های تولیدکننده بافت همبند و عاج، رگ‌های خونی و شبکه اعصاب است.
در صورت آسیب یا عفونت در پالپ، این بافت ملتهب می‌شود و با فشار روی شبکه اعصاب، احساس درد به وجود می‌آید. دندانپزشک کودکان با اجرای پالپوتومی، بخش پوسیده یا آسیب‌دیده پالپ دندان شیری را بدون دست زدن به ریشه‌ها خارج و فضای خالی را با مواد مناسب و پرکننده جایگزین میکند، که این کار باعث می‌شود که از گسترش عفونت و پوسیدگی جلوگیری شود و درد دندان کودک کاهش یابد. در ادامه به بررسی جزئیات بیشتری از پالپوتومی در کودکان آشنا پرداخته‌ایم.
پالپوتومی چیست؟
شاید نام پالپوتومی را تاکنون شنیده باشید؛ پالپوتومی یک روش برای نجات دندان با پالپ آلوده است. گاهی به این روش عصب کشی دندان شیری هم می گویند که در حوزه دندانپزشکی اطفال می گنجد. این روش بیشتر برای کودکان و به ویژه برای دندان های شیری به کار می رود. پالپوتومی به معنی برداشتن پوسیدگی دندان و از بین بردن بافت عصبی آلوده است. این کار با بی حسی کامل دندان انجام می شود و به نحوی است که کودک، هیچ دردی ندارد. درمان پالپ در کودکان دارای دو روش اصلی به نام پالپوتومی و پالپکتومی دندان شیری است در ادامه این مقاله به چگونگی پالپکتومی دندان اطفال خواهیم پرداخت.
پالپوتومی اطفال در چه مواردی انجام می‌شود؟
اگر پالپ دندان شیری کودک، به‌ویژه دندان‌های آسیاب، دچار عفونت یا پوسیدگی شود، لازم است تا پالپوتومی انجام شود. در غیر اینصورت، پوسیدگی یا عفونت گسترش پیدا کرده و ممکن است به ریشه دندان برسد که در این صورت لازم است درمان‌های پیچیده‌تری مانند پالپکتومی یا درمان ریشه انجام شود. ضرورت انجام پالپوتومی توسط دندانپزشک متخصص کودکان مشخص شده که با یک جلسه مشاوره و معاینه به خوبی تشخیص داده می‌شود.
طی پالپوتومی چه مواردی درمان می شود؟
پالپوتومی از جمله روش های جدید دندانپزشکی اطفال است و زمانی انجام می شود که پوسیدگی در قسمت تاج دندان است و یا ریشه دندان کودک دچار پوسیدگی سطحی شده است. دندانپزشک اطفال قسمتی که پوسیده است را برمیدارد، سپس مابقی اقدامات درمانی آغاز می شود. هدف از درمان پالپوتومی دندان کودکان حفظ دندان پوسیده و رفع پوسیدگی دندان در کودکان است. پالپوتومی دندان کمک می کند تا بافت دندان تحلیل نرود. در واقع این روش درمانی بخشی از فرآیند درمان کامل ریشه دندان می باشد. در این روش درمانی دندانپزشک پس از بی حس کردن ناحیه مورد نظر، بخش آسیب دیده پالپ یا عصب دندان را برداشته، سپس ضدعفونی می کند و در نهایت با کمک یک ماده مخصوص دندان را پر می کند .
بعد از آن که این موارد انجام شد، دندانپزشک اطفال، بی حس کننده به لثه کودک تزریق می کند تا از درد های داخل لثه و بافت عصبی کاسته شود.
بعد از آن که تمامی مراحل پالپوتومی دندان کودک به اتمام رسید، باید بر روی دندان کودک، توسط دندانپزشک اطفال، از یک روکش تاج مانند فولادی و ضد زنگ استفاده شود تا علاوه بر ترمیم ظاهر دندان، کودک بتواند در حین خوردن و جویدن به راحتی این کار ها را انجام دهد. از دیگر مزایای استفاده از این تاج، حفظ محیط دندان، برای رشد دندان دائمی است. با انجام این کار، دیگر دندان ها به طور نامرتب رشد نمی کند.
در پالپوتومی اطفال همانند عصب های ریشه دندان افراد بالغ، دندانپزشک اطفال به کانال های عصبی دندان اطفال دسترسی پیدا می کند. انجام پالپوتومی اطفال بسیار کوتاه تر از انجام پالپوتومی برای بزرگسالان است. زیرا طول عصب دندان کوتاه بوده و نیازی به تخلیه کامل و زیاد نیست و پرکردن آن هم زمان زیادی لازم ندارد.
فیلم پالپوتومی دندان کودک در مطب دکتر آذرنوش
مراحل پالپوتومی دندان های شیری
در پالپوتومی دندان های شیری ابتدا دندانپزشک برای آرام کردن کودک از بی حسی استفاده می کند و در صورتی که کودک آرام نشود از بیهوشی استفاده خواهد کرد. در مدت انجام پالپوتومی، ابتدا دندانپزشک دندان مورد نظر را از بقیه قسمت های دهان جدا میکند و سپس از ابزاری برای تمیز کردن قسمت پوسیده دندان بهره می گیرد. دیگر بخش های باقی مانده دندان با استفاده از دارو استرلیزه می شود. آنگاه دندانپزشک از بتونه برای پر کردن دندان باقی مانده استفاده می کند. روی دندان با استفاده از یک تاج با اندازه مناسب پوشیده می شود و به دندان اتصال می یابد. در اغلب موارد تاج از نوعی فولاد ضد زنگ خواهد بود.
بیشتر بخوانید: چرا باید از دندان های شیری مراقبت کنیم؟
مزایای پالپوتومی اطفال
- اگر کودک دندان درد داشته باشد، با درمان ریشه دندان به روش عصب کشی از بروز درد کاسته می شود.
- با استفاده از پالپوتومی دندان اطفال، دندان شیری تا زمان افتادن دندان ها و رشد دندان دائمی باقی می ماند.
- با انجام پالپوتومی اطفال، فضای دندان شیری حفظ شده و در حین رشد دندان های دائمی دیگر با نامرتبی رشد دندان ها رو به رو نخواهیم شد.
با این حال در برخی از موارد ممکن است به دلیل افزایش میزان پوسیدگی و عدم رسیدگی به موقع، ممکن است دندان در حین پالپوتومی بشکند. با این حال خانم دکتر آذرنوش به عنوان بهترین دندانپزشک اطفال می تواند بهترین روش درمانی را انتخاب کرده و انجام دهد.
تفاوت پالپوتومی و پالپکتومی دندان
این دو روش درمانی به منظور حفظ و نگهداری از دندان آسیب دیده به کار می رود و در هر دو روش پالپ دندان آسیب دیده خارج می شود، اما تنها تفاوت پالپوتومی و پالپکتومی دندان شیری در این است که در پالپوتومی دندان تنها پالپ آلوده برداشته و ریشه دندان باقی می ماند، در صورتی که در پالپکتومی دندان تمام پالپ دندان برداشته می شود.
پالپوتومی برای چه کودکانی مناسب است؟
پالپوتومی معمولا در کودکانی که به بیماری‌های ضعف سیستم ایمنی و مزمن مبتلا باشند، انجام نمی‌شود. چرا که روش پالپوتومی عموما برای کودکانی که دندان‌های شیری داشته و از سلامت کافی و کامل برخوردار هستند، مناسب است. این روش در واقع در دندان‌های شیری کودکان که هنوز کامل رشد نکرده‌اند، انجام شده و کمک میکند ریشه دندان تا زمان رشد دندان‌های دائمی، به خوبی حفظ شده و سالم بماند.
طبق پژوهش‌های انجام شده پالپوتومی برای دندان‌های دائمی کودکان و بزرگسالان نیز موجب می‌شود تا بخشی از پالپ دندان سالم بماند.
کلام آخر
رسیدگی و مراقبت از دندان های شیری کودک اهمیت بسیاری دارد و تلاش برای حفظ دندان های شیری بسیار مهم است. بنابراین در صورت بروز علائم آسیب دیدگی دندان شیری، حتما به دندانپزشک اطفال مراجعه فرمایید.
