پوسیدگی دندان شایع ترین بیماری دوران کودکی است. انجمن و آکادمی دندانپزشکی کودکان آمریکا همواره توصیه می کند کودکان تا زمان رویش اولین دندان یا حداقل در سن یک سالگی توسط دندانپزشک ویزیت شوند. کودکان برای معاینه معمول دندان ها باید هر 6 ماه، به دندانپزشک مراجعه کنند؛ در چنین شرایطی حفره یا سایر مشکلات بهداشتی دندان در مراحل اولیه، تشخیص داده می شوند.

دندان های شیری مهم هستند. نگهداری درست از دندان های شیری باعث جلوگیری از عفونت، حفظ مسیر سالم برای رشد دندان های دائمی، تضمین گفتار طبیعی و جویدن کودک می شود. در واقع مراقبت از دندان بخش مهمی در سلامت کودک از اولین تولد تا بزرگسالی است.

نحوه عصب کشی دندان شیری

طبق مرکز دندانپزشکی کودکان در آمریکا، پوسیدگی دندان شایع ترین بیماری مزمن در میان کودکان است، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) گزارش داده است که بیش از 40 درصد کودکان تا رسیدن به سن مهدکودک پوسیدگی خواهند داشت.

پوسیدگی در دندان های شیری معمولاً هنگامی اتفاق می افتد که قندهای موجود در غذاها و نوشیدنی ها به اسید تبدیل شوند. این اسید به مینای دندان های کودک آسیب می رساند و در نهایت سبب ایجاد حفره می شود.

اگر چه دندان های شیری در اواخر دوران کودکی می افتند، اما مراحل رشد آنها برای سلامت دندان های دائمی کودک بسیار مهم است و بر سلامت دندان های دائمی، نحوه رشد آنها و استحکام مینای دندان تاثیر می گذارد. بچه ها برای شش سال اول زندگی به دندان های شیری خود برای گاز گرفتن، جویدن و صحبت کردن احتیاج دارند تا زمانی که شروع به افتادن کنند و دندانهای دائمی جایگزین آن ها شود.

در موارد شدیدتر، به دلیل ضعف در حفظ سلامت دهان و دندان، ممکن است دندان های شیری قبل از افتادن در سن طبیعی، خراب شوند، که مشکل جدی محسوب می شود. هنگامی که دندان های شیری زود می افتد، موجب می شود دندانهای دائمی کج رشد کنند که در چنین مواقعی برای اصلاح آنها نیاز به درمان های گران قیمتی مانند ارتودنسی خواهد بود.

دندان شیری

رویش دندان ها حدودا از شش ماهگی در نوزادان آغاز می شود. این نوع از دندان ها، شیری هستند که بعدا با بزرگ تر شدن کودک جای خود را به دندان های دائمی می دهند. دندان های شیری بیست عدد هستند که ده تا در فک بالا و ده تا در فک پایین قرار دارند. گاهی به ندرت امکان عدم وجود یک یا چند دندان شیری وجود دارد که در این موارد لازم است با دندانپزشک اطفال مشورت شود.دندان-سالم

دندان های شیری در دندانپزشکی با حروف انگلیسی A  تا E مشخص می شود. وظایف دندان شیری حفظ فضا برای دندان های دائمی است و در برخی مناطق سبب تحریک مخاط برای تبدیل شدن به دندان های دائمی است.

ساختار تشکیل دهنده دندان های شیری

دندان های شیری از اجزای زیر تشکیل شده است:

مینای دندان

مینای دندان سخت ترین و سفیدترین قسمت خارجی دندان را به عنوان مینای دندان شناخته می شود. مینای دندان بیشتر از فسفات، کلسیم، ماده معدنی سخت ساخته شده است.

عاج

لایه ی زیرین مینا را عاج می گویند که حاوی لوله های ریزی است. وقتی مینای دندان آسیب می بیند گرما یا سرما از طریق این لوله ها وارد دندان می شود و باعث ایجاد حساسیت یا درد دندان می شود.

پالپ

ساختار داخلی نرم و زنده دندان ها را پالپ می گویند که عروق و اعصاب از پالپ دندان عبور می کنند و به دو بخش پالپ تاجی و ریشه ای تقسیم می گردد.

سمان

لایه ای از بافت همبند است که ریشه دندان ها را محکم به لثه و استخوان فک متصل می کند.

رباط پریودنتال

بافتی که به محکم نگه داشتن دندان ها در فک کمک می کند، رباط پریودنتال می گویند.

انواع دندان های شیری

دندان های شیری پیشین

سن رویش دندان های شیری پیشین از شش ماهگی می باشد و در صورتی که تاخیر بیش از شش ماه باشد حتما باید به دندانپزشک اطفال مراجعه شود. شایان ذکر است گفته شود که سن افتادن دندان شیری پیشین نیز شش تا هفت سالگی می باشد.پوسیدگی-دندان

دندان نیش شیری

سن رویش دندان های نیش شیری تقریبا هجده ماهگی می باشد اما افتادن این نوع دندان های شیری در فک بالا  در سن یازده تا دوازده سالگی و در فک پایین در سن نه سالگی است.

آسیاب شیری

رویش دندان های آسیاب شیری حدودا در سن شانزده تا بیست و شش ماهگی کم کم اتفاق می افتد و جایگزین شدن دندان های دائمی در سن نه تا یازده سالگی در این نوع دندان شیری می باشد.

ریشه دندان ها شیری دچار خوردگی می شوند و به دنبال آن حرکت تاج دندان دائمی به طرف محیط دهان انجام می شود و این روند پیش از رویش داندان های دائمی است. در صورتی که دندان های شیری زودتر و یا دیرتر از بین روند، این روند سبب آسیب به دندان های دائمی می شود. ناهنجاری هایی مثل اختلالات تکلمی، نامرتبی دندان ها، نمای صورت نامناسب، مشکلات جویدن، مشکلات لثه ای و افزایش هزینه های درمانی در آینده شود که مشکلات گفته شده درمان های متعددی مثل ارتودنسی، گفتار-درمانی، درمان های لثه ای و … را توسط متخصصان مربوطه طلب خواهد کرد.رعایت-بهداشت-دهان-و-دندان

زمانی که دندان های شیری زودتر از بین روند دندانپزشک اطفال قادر است فضای آن را توسط فضای نگهدارنده حفظ کرده و اقدامات درمانی مورد نیاز را انجام دهد یا آن را تحت معاینات مجدد دوره ای قرار دهد. البته صرفا افتادن زودرس دندان شیری باعث ایجاد این مشکلات نمی شود. به طوری که با پوسیده شدن دندان شیری، این چرخ با شدت کمتری شروع می شود یعنی وقتی یک دندان شیری پوسیده می شود، امکان از دست رفتن فضای دندان دائمی به مقدار پوسیدگی ایجاد شده فراهم می شود بنابراین ترمیم زود هنگام دندان شیری باعث جلوگیری از ایجاد حتی کوچک ترین مشکلات شده است و خطر از دست دادن دندان شیری و بروز ناهنجاری های بزرگ تر را کم می کند.

اهمیت دندان شیری کودکان

دندان های شیری، به صورت کودک تان فرم می دهد، به دندان های دائمی کمک می کنند تا در موقعیت مناسب قرار بگیرند و خوب غذاخوردن و صحبت کردن برای آن ها آسان شود. بنابراین مهم است که به خوبی از آنها مراقبت کنید.

مینای دندان های شیری، نازک تر از مینای دندان های دائمی است. این امر آنها را در معرض پوسیدگی دندان قرار می دهد که می تواند قبل از رویش اولین دندان دائمی شروع شود. همان طور که گفته شد پوسیدگی توسط باکتری ها صورت می گیرد و در صورت تماس مداوم دندان ها با مایعات شیرین، مانند شیر خشک، شیر و آبمیوه راحت تر اتفاق افتد.دندان-شیری-خراب

همچنین شکل دندان های شیری در مقایسه با دندان های دائمی متفاوت است. از آنجایی که دندان های شیری برای افتادن طراحی شدند، شکل ریشه آنها با دندانهای دائمی متفاوت است، در نتیجه ریشه دندانهای شیری نازک تر و کوتاهتر از ریشه دندان های دائمی هستند و تفاوت دیگر به تعداد دندان ها بر می گردد. طبق انجمن دندانپزشکی آمریکا، افراد به طور معمول 20 دندان شیری و 32 دندان دائمی دارند که از این تعداد چهار دندان عقل دارند. بخشی از دلیل تفاوت اینست که دهان کودک بسیار کوچکتر از دهان بزرگسالان است. با افزایش سن فک بزرگتر می شود تا بدین شکل فضای لازم برای دندان های اضافی فراهم شود.

با این حال این تصور غلط وجود دارد که دندان های شیری نیاز به مراقبت ندارند. اما دندان های شیری حساس هستند و به شدت نیاز به مراقبت دارند.

پوسیدگی زودرس دندان های شیری بر سلامتی کودک می تواند تاثیر منفی گذارد و باعث درد شود؛ خواب، غذا خوردن یا صحبت کردن را برای کودک سخت کند و حتی موجب کاهش تمرکز و سطح یادگیری کودک شود.دندان-شیری-پوسیده

آماده شدن برای عصب کشی دندان کودک

اکثر والدین در چنین زمان های نگران کودک خود می شوند و قابل توجه است که والدین باید مراقب فرزند خود باشند تا متوجه نگرانی آنها نشود و با صحبت کردن با کودک، گرفتن دست ها و نوازش کودک خود می توانند قسمتی از استرس کودک را در طول درمان برطرف کنند. معمولا عصب کشی دندان برای فرد کمی درد ایجاد می کند اما موثر برای درمان پوسیدگی و درد دندان است.

عصب کشی دندان شیری کودکان

عصب کشی دندان کودکان یک درمان موثر برای رهایی از درد دندان و حفظ  دندان ها است. به هر حال، هنگامی که دندانپزشک اطفال این روش درمانی را برای حفظ دندان کودک شما تجویز می کند.درد-دندان-شیری

بسیاری از والدین تصور می کنند دندان های شیری دارای عصب و ریشه نیستند اما باید ذکر کنیم که دندان های شیری همانند دندان های بزرگسالان و دندان های دائمی دارای عصب و ریشه بوده و در صورتی که پوسیدگی عصب آن را درگیر کند نیاز به درمان های عصب کشی در این زمینه ها موثر است.

در صورت عدم انجام درمان های عصب کشی در دندان های شیری امکان ایجاد آبسه در این دندان ها وجود دارد و به دلیل وجود جوانه دندان های دائمی در زیر دندان های شیری احتمال آسیب و اختلال در تکامل این دندان ها وجود دارد بنابراین در صورت درگیری عصب حتما باید درمان عصب کشی در مورد آن ها انجام شود.

دندانپزشک کودک را معاینه کرده و رادیوگرافی می گیرد و موقعیت دندان و میزان آسیب و نوع درمان را مشخص می کند. در صورتی که پالپ ریشه آسیب ندیده باشد و دچار پوسیدگی نشده باشد دندانپزشک می تواند پالپ آلوده را خارج کند و سایر بخش های سالم را با مواد می پوشاند تا از بروز عفونت جلوگیری شود.

چگونه دندان شیری پوسیده درمان می شود؟

وقتی‌که دندان پوسیده می‌شود؛ پوسیدگی در مراحل اولیه محدود به مینای دندان است ولی به تدریج گسترش‌یافته و به ناحیه عاج دندان می‌رسد. اگر پوسیدگی درمان نشود و گسترش یابد ناحیه پالپ یا عصب دندان درگیر خواهد شد.

دندانپزشک کودکان در مراحل اولیه پوسیدگی جهت درمان از روش عصب کشی دندان استفاده می کند. اگر چه روش های دیگری چون جراحی ناحیه پالپ و کشیدن دندان نیز پیشنهاد می شود.

در صورت گسترش بیش از حد پوسیدگی در دندان، دندانپزشک مجبور می شود دندان پوسیده را بکشد. این کار سبب می گردد کودک برای رشد دندان دائمی با مشکلات زیادی مواجه شود و مراحل درمان پیچیده تر شود. برای رفع چنین مشکلاتی روش های ایمپلنت دندان، روکش دندان، بریج و دندان مصنوعی کوچک توصیه می گردد.

 

انواع درمان های عصب کشی دندان شیری

درمان عصب کشی در دندان شیری های به دو دسته تقسیم می شود.

پالپوتومی  (Pulpotomy)

در حد درمان و برداشت عصب تاج است.

پالپکتومی  (pulpectomy)

  در حد درمان و برداشت عصب ریشه است و درمان تهاجمی تری هست و در مواقعی که معمولا آبسه های دندانی دیده شوند انجام می شوند.

قیمت عصب کشی دندان های شیری

عصب کشی دندان های شیری با هزینه های متفاوتی همراه است. لذا توصیه می شود رعایت بهداشت دهان و دندان های شیری کودک خود را جدی بگیرید.

در عصب کشی، عصب های آسیب دیده دندان کشیده می شوند و این عمل با بی حسی موضعی صورت می گیرد، بعد از اتمام کار کودک درد خیلی زیادی را احساس نخواهد کرد ولی احتمال دارد تا دو هفته بعد از جراحی، کمی درد احساس کند.معاینه-دندان-پزشکی-کودکان

بنابراین هزینه عصب کشی دندان شیری وابسته به میزان آسیب وارد شده به دندان، به جنس مواد داخلی برای پر کردن دندان های شیری و همچنین بسته به روکش دندان شیری تعیین می شود. شایان ذکر است، هزینه های دندانپزشکی طبق تعرفه های نظام پزشکی می باشد.

نکته آخر

در طول دوران مراقبت کودک می تواند مسواک بزند و باید اطراف دندان عصب کشی شده را به خوبی تمیز نگه دارد تا متورم نشود.

 در صورتی که نشانه هایی مانند بوی بد دهان، احساس درد شدید و سوراخ شدن دندان، در کودک خود مشاهده کردید می توانید سریعا به دندانپزشک اطفال مراجعه نمایید تا از پیشرفت بیماری های دهان و دندان بکاهید.

درباره دکتر لیلا آذرنوش

دکتر لیلا آذرنوش دندانپزشک اطفال در سال ٨٢ فارغ التحصيل شدم و دوران طرح را در بيمارستان مسيح دانشورى دار آباد تهران گذراندم دو سال در بيمارستان توحيد جم كار كردم سپس در سال ١٣٨٦ كلينيك شبانه روزى پگاه را به همراه همسرم دكتر على فرجى در خيابان خواجه عبدالله تاسيس كرديم و از آن سال در آنجا به عنوان دندانپزشك كودكان مشغول شدم.

3 دیدگاه در نحوه عصب کشی دندان شیری
  1. سلام.خواستم بابت وبسایت خوبتون ازتون تشکر کنم و امیدوارم
    باعث ایجاد انگیزه براتون بشه

  2. خسته نباشید مرسی به خاطر این مطلب کاربردی


[بالا]

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • هفده + پانزده =

تماس سریع