ترس کودکان از دندانپزشکی

ترس کودکان از دندانپزشکی یکی از نگرانی‌های رایج است که می‌تواند به دلیل تجربه‌های منفی قبلی، محیط ناآشنا، صداهای بلند و یا برخورد نامناسب شکل بگیرد. توجه داشته باشید که این ترس منجر به اضطراب و مقاومت در برابر مراجعه به دندانپزشک شده که می تواند بر سلامت دهان و دندان کودک تاثیر منفی بگذارد از همین رو برای کاهش این ترس، آشنایی با محیط، داشتن رفتار دوستانه با کودک و استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش می تواند نقش بسیار موثری داشته داشته باشد.

دلایل ترس کودکان از دندانپزشکی

ترس کودکان از دندانپزشکی می‌تواند از دلایل مختلفی نشأت بگیرد که از مهم ترین آن ها عبارتند از:

✳️ تجربه‌های منفی قبلی

ناراحتی یا دندان درد در کودکان می‌تواند باعث ترس ماندگار در ذهن کودک شود.

✳️ ترس از ناشناخته‌ها

محیط ناآشنا، ابزارهای پیچیده و صداهای بلند، همگی می‌توانند حس ناامنی را در کودک ایجاد نمایید.

✳️ اضطراب والدین

نگرانی یا ترس والدین از دندانپزشکی به‌صورت ناخودآگاه به کودک منتقل می‌شود.

✳️ داستان‌ها و تصاویر منفی

شنیدن داستان‌های ترسناک یا دیدن تصاویری که درمان‌های دندانپزشکی را دردناک نشان می‌دهند، باعث می شود تا کودکان را بترسد.

✳️ حس ناتوانی و کنترل‌ناپذیری

نشستن روی صندلی دندانپزشکی و باز نگه داشتن دهان بدون امکان انجام حرکتی خاص، حس کنترل‌ناپذیری ایجاد خواهد کرد.

آشنایی نداشتن با فرآیند

نداشتن درک کافی از فرایند درمان و ابزارهای دندانپزشکی می‌تواند باعث افزایش اضطراب و نگرانی در کودک شما شود.

شناخت ترس کودک از دندانپزشکی

آنچه هدف دندانپزشک اطفال در دندانپزشکی است درمان جسم بدون آسیب روانی است از همین رو اولین مرحله شناخت ترس است یعنی کودک باید علت ترس، نگرانی و اضطراب خودش را بداند و بداند که این ترس برای همه انسان ها اعم از کودک و بزرگسال وجود دارد چرا که علت های متعددی مثل ناشناخته بودن و نگرانی از درد و … را به همراه دارد.

توجه داشته باشید که دکتر لیلا آذرنوش بهترین دندانپزشک اطفال کودک را با محیط مطب و کارکنان آشنا می کنند و در مورد نحوه عملکرد ابزار دندانپزشکی و کاری که برای ایشان قرار است انجام شود به آن ها توضیح می دهد و کودک می تواند ابزار را لمس کند و به این ترتیب ترس از ناشناخته بودن برای او برطرف خواهد شد.
نکته: در مورد درد هم به کودک اطمینان می دهیم در حین انجام کار لازم است تا درد خود را اطلاع دهند تا از طریق راه های مختلف بتوان آن را آرام کرد.

چگونه می‌توان ترس کودکان از دندانپزشکی را کاهش داد؟

برای کاهش ترس کودکان از دندانپزشکی، می‌توان از روش‌های زیر بهره برد:

• قبل از مراجعه، کودک را به مطب دندانپزشکی ببرید تا با فضا و تجهیزات آشنا شود. این کار به کاهش احساس ناآشنایی کمک می‌کند.
• والدین می‌توانند به‌صورت ساده و دوستانه درباره فرایند دندانپزشکی صحبت کنند تا کودک بداند که قرار نیست اتفاق ترسناکی رخ دهد.
• با بازی‌هایی مثل “دندانپزشک و بیمار” در خانه، می‌توان موقعیت را شبیه‌سازی کرد و کودک را با ابزارهای غیر حقیقی آشنا کرد.
• دندانپزشکان کودکان آموزش دیده‌اند که چگونه با کودکان ارتباط برقرار کنند و فضای دوستانه‌ای ایجاد کنند که به کاهش اضطراب کودک کمک می‌کند از همین رو در انتخاب پزشک خود دقت داشته باشید.
  پس از هر جلسه دندانپزشکی، با دادن پاداش کوچک یا تعریف و تمجید، حس موفقیت و رضایت را در کودک ایجاد کنید.
• می‌توان از روش‌هایی مانند تنفس عمیق، گوش دادن به موسیقی آرام یا تماشای برنامه‌های کودکانه در طول درمان استفاده کرد.
• از گفتن جملات نگران‌کننده یا استفاده از کلمات منفی مثل “درد” و “سوزن” پرهیز کنید و با جملات مثبت کودک خود را آرام نمایید.
• در اولین جلسات، درمان‌های کوتاه یا فقط معاینه ساده انجام شود تا کودک به‌تدریج به محیط و دندانپزشک عادت کند.

با استفاده از این راهکارها می‌توان تجربه دندانپزشکی را برای کودکان به یک تجربه مثبت و آرامش‌بخش تبدیل کرد.

بیشتر بخوانید: مراقبت از دندان کودکان

وظیفه والدین برای کاهش ترس کودک از دندانپزشکی

کودک باید بداند دندانپزشک اطفال آن را دوست دارد و بدون اجازه او وارد حریم او نمی شود که در واقع این مطلب را والدین باید به کودک انتقال دهند. وظیفه مهمی که ما از والدین انتظار داریم قاطعیت در درمان دندانپزشکی است. فردی که به عنوان والد است نباید هنگام مراجعه به دندانپزشکی از کودک پرسید آیا دوست دارید به دندانپزشکی بروید مسلما جواب او نه است از همین رو بهتر است بگوید فردا به مطب دندانپزشکی می رویم تا برای تو کار دندانپزشکی انجام شود‌.

همچنین قبل از مراجعه به دندانپزشکی توضیحات بیش از اندازه به کودک ندهید تا کودک هم حساس و کنجکاو نشود. والدین باید با صبر و حوصله پزشک اطفال را همراهی کنند چون وجود یک جلسه آشنایی برای آرامش کودک لازم است تا در آن جلسه بدون درمان دندانپزشکی و با بازی درمانی کودک با محیط دندانپزشکی آشنا شود و با خاطر خوبی از جلسه اول مطب را ترک کند.

وقتی کودک قاطعیت پزشک و والدین را ببیند و زمانی که متوجه شود هر دو آن ها درکش می کنند و به او دروغ نمی گویم حس اعتماد هم در او ایجاد می شود از همین رو بدون آسیب روانی، احساس های ناخوشایند و ترس های که امکان دارد سال ها برای کودک باقی بماند می توان کارهای مربوط به دندانپزشکی را برای کودک انجام داد.

راهکارهای مدیریت ترس کودکان از دندانپزشکی

در ادامه به مهم ترین راهکارهای مدیریت ترس کودکان در زمان مراجعه به دامپزشک صحبت خواهیم کرد که مهم ترین آن ها عبارتند از:

استفاده از تکنیک‌های بازی‌درمانی و قصه‌گویی

با استفاده از بازی‌ها و داستان‌هایی درباره دندانپزشکی، کودک را به‌صورت غیرمستقیم با این فضا آشنا کرده و حس مثبتی به او منتقل کنید.

تکنیک‌های آرام‌سازی و تنفس عمیق

آموزش تکنیک‌های آرام‌سازی مانند تنفس عمیق یا تمرینات ذهن‌آرامی به کودک کمک می‌کند تا در مواجهه با موقعیت‌های استرس‌زا آرامش بیشتری داشته باشد.

تعیین جلسات کوتاه‌تر و بدون درمان‌های سنگین

برای شروع، جلسات کوتاه و ساده، مانند معاینه بهتر است انجام شود تا کودک به‌تدریج به محیط و فرآیندهای درمانی عادت کند.

استفاده از پاداش و تشویق

بعد از هر جلسه، کودک را به‌خاطر شجاعت و همکاری‌اش تحسین کرده و پاداش کوچکی مانند برچسب‌های رنگارنگ یا اسباب‌بازی کوچک به او بدهید تا تجربه مثبتی در ذهنش بماند.

انتخاب دندانپزشک متخصص کودکان

دندانپزشکان کودکان، با توجه به تخصص و تجربه‌ای که در برخورد با کودکان دارند، می‌توانند فضای دوستانه‌تر و آرامش‌بخشی را فراهم کنند.

حضور والدین در اتاق درمان

حضور والدین در کنار کودک، به‌ویژه در جلسات اولیه، می‌تواند حس امنیت بیشتری به او دهد. اما والدین باید مراقب باشند که اضطراب خود را به کودک منتقل نکنند.

توضیح ساده و صادقانه فرایندها

توضیح دادن روند درمان با زبانی ساده و قابل فهم برای کودک، بدون استفاده از واژه‌های ترسناک، می‌تواند او را برای آنچه قرار است اتفاق بیفتد آماده کند.

مشارکت کودک در فرایند تصمیم‌گیری

اجازه دهید کودک در انتخاب برخی موارد مانند طعم خمیر دندان یا نوع جایزه پس از درمان، مشارکت کند تا حس کنترل بیشتری بر موقعیت داشته باشد.

در انتها….

ترس کودکان از دندانپزشکی، مسئله‌ای رایج و قابل مدیریت است که اغلب ناشی از تجربه‌های منفی، محیط ناآشنا و اضطراب والدین است از همین رو از طریق تکنیک‌های آشنایی تدریجی، ایجاد فضای دوستانه، بازی‌درمانی و انتخاب دندانپزشک متخصص کودکان، می‌توان این ترس را کاهش داد و تجربه دندانپزشکی را به تجربه‌ای مثبت و بدون استرس تبدیل کرد.