دندان قروچه در کودکان به معنای سایش دندان ها که باعث پریدگی یا از بین رفتن سطوح جونده دندان ها می شود و علاوه بر آن فشار زیادی روی مفصل گیجگاه فکی و عضلات جونده وارد خواهد آمد . در عرصه دندانپزشکی، به عارضه شایع و رایج دندان قروچه کودکان، بروکسیزم گفته میشود. بروکسیزم به معنای قفل شدن دندان ها در حالت بیداری و دندان قروچه کردن و سابیدن دندان ها در شب و هنگام خواب و استرس را شامل میشود. زمان شروع این عارضه میان کودکان یکسان نیست اما معمولا در بازه یک الی سه سالگی مشاهده میشود. در ادامه به تمامی مسائل مربوط به دندان قروچه کردن کودکان خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.
دندان قروچه کردن چیست؟
عارضه دندان قروچه کردن اغلب برای بسیاری کودکان، فرآیندی موقت است و بعد از مدتی به طور ناگهانی این امر را ترک و فراموش میکنند. اما مسئله ای که مهمه در واقع این است که بروکسیزم باید در هر سنی از کودکی که رخ میدهد درمان شود و وابلدین به امید درمان خود به خود نباشند، زیرا ممکن است که این عادت تا رده نوجوانی نیز همراه او بماند. بسیاری از افرادی که ممکن است در زندگی خود با آن ها رو به رو شوید که در سن نوجوانی و جوانی دندان های خود را به هم میسابند، علت در کودکی آن ها نهفته است.
علت دندان قروچه در کودکان
در حقیقت هنوز دندان قروچه و قفل شدن دندان ها در کودکان دلیل قطعی و تثبیت شده ای ندارد اما طبق آزمایشات، محققان در عرصه پزشکی به مواردی برخوردند که میتوان جزو علل احتمالی این عارضه آن ها را شناخت. عواملی که باعث دندان قروچه شب در کودکان می شود در قدیم یکی ازعلت های دندان قروچه کودکان را انگل های روده ای می دانستند ولی می توان گفت اصلا دندان قروچه در ارتباط با انگل های روده ای نیست. در ادامه به علل های مختلف این عارضه و اثرات هر یک خواهیم پرداخت.
علل فیزیکی
گاهی کودکان بنا به دلایلی که ماهیت فیزیکی دارنند، دندان های خود را به هم سابیده و یا با فشار زیاد آن ها را به هم قفل میکنند. به چند مورد نیز اشاره کنیم:
درد: اگر توجه داشته باشید زمانی که کودکتان در حال در آوردن دندان است با درد زیادی رو به رو میشود که معمولا تنها راهی که برای رهایی از این درد انجام میدهد دندان قروچه است. اگر هر زمان متوجه این امر شدید، با مشورت بهترین دندانپزشک کودکان خود عضله و لثه کودک را به آرامی دست بکشید تا با ایجاد حالت ماساژ، درد او را تسکین بخشید.
بی نظمی دندان ها: رویش دندان ها در دهان کودکان با بی نظمی، موجب قرارگیری آن ها روی هم، به طور نامناسب میشود که ساییدگی و دندان قروچه را مهیا میکند.
بیش فعالی: به طور کلی کودکانی که مشکل بیش فعالی دارند، به بروکسیزم مبتلا هستند.
علل روانشناختی
موردی که در دندان قروچه کردن دندان های کودکان بسیار تاثیر گذار است و از علل اصلی آن بشمار میرود، استرس، اضطراب و تنش های داخلی است. ممکن است از نظر والدین یک موضوع بسیار ساده به نظر برسد اما همان موضوع برای کودک، تنش فکری بزرگی باشد که امر دندان قروچه را باعث شود. فشار های عصبی اممتحانات، تنش های والدین و سایر اعضای خانواده، تغییر روند زندگی و …. میتواند باعث دندان قروچه یا قفل شدن فک و دهان کودک شود.
عوارض دندان قروچه
- سردرد های صبحگاه
- درد دندان هنگام جویدن غذا
- درد در ناحیه فک
- دندان شکسته یا ترک خورده
- از بین رفتن مینای دندان
- حساسیت بسیار زیاد به دما
- التهاب و تورم در لثه
درمان دندان قروچه
ابتدا برای معاینات و مطمعن شدن این مشکل باید به دندانپزشک اطفال خوب در تهران مراجعه داشته باشید. البته باید توجه داشت که محیط را برای کودک خالی از استرس و تنش آماده کنید. در صورتی که مشکل جدی مشاهده و تشخیص داده شود از انواع روش های درمانی استفاده میشود.
تراز فک
اگر مشکل از نا مرتب بودن دندان ها و فشار فک باشد، از روش ارتودنسی دندان کودکان استفاده میشود. در موارد نادی از جراحی فک بهره میبرند.
پل دندانی
در صورتی که دندان قروچه موجب رسیدن آسیب به دندان کودکان شود، سطوح دندان را با استفاده از روکش و پل دندان اصلاح میکنند.
درمان با جسم خارجی
برای جلوگیری از دندان قروچه شب، وسایلی محافظتی تولید شده است که به هنگام شب بر روی فک بالا و پایین قرار میدهند تا فشار ناشی از ساییدن و فشار دادن دندان ها را بکاهند. درمانی که دندانپزشکان اطفال برای این حالت پیشنهاد می کنند استفاده از “نایت گارد” می باشد تا کودکان شب در هنگام خواب از آن استفاده نمایند . که به صورت قطعاتی هستند که بین دندان ها گذاشته می شوند و علاوه بر اینکه دندان ها را از یکدیگر جدا می کنند . باعث می شوند یک سری پیامک های به مغز فرستاده شوند از طریق رسپتورهای که در کنار دندان ها وجود دارد که در حقیقت قدرت انقباضی عضلات جونده کاهش می یابد.
در مورد ارتودنسی پیشگیری بیشتر بدانید.
کلام آخر
به طور کلی دندان قروچه باعث اختلال در خواب کودک شده و ممکن است کودک بار ها از خواب، بیدار شود. والدین عزیزباید توجه داشته باشند که صدای دندان قروچه بسیار بلند است و به محض شنیدن آن باید به بهترین دندانپزشک اطفال مراجعه کنند تا اقدامات لازم برای درمان انجام شود.
سوال متداول
نوزادان برای برطرف کردن خارش لثه خود، همچنین وجود دندان های نهفته به دندان قروچه روی میآورند و حتی در نوزادی سعی دارند که لثه های خود را نیز به هم بسابند. در این صورت این امر طبیعی است اما از آنجایی که والدین نمیتوانند با دانش خود، تفاوت میان طبیعی یا وجود مشکل و غیر طبیعی بودن را دریابند، بنابراین باید به دندانپزشک اطفال مراجعه کنند.
یکی از راه هایی که والدین برای شناخت و تشخیص دندان قروچه کودکشان میتوانند انجام دهند، این است که باید هنگام خواب گوش کنید تا ببینید صدایی از برخورد دندان ها، دندان قروچه یا سابیدن آن ها به یکدیگر به گوش میرسد یا خیر. اگر کودک شما هنگام جویدن غذا احساس درد داشت، حتما او را شب بررسی کنید زیرا شاید این درد ناشی از دندان قروچه هنگام خواب باشد.