یکی از بیماری های شایع دندان، پوسیدگی دندان شیری در کودکان است که با پیشرفت تکنولوژی قابل درمان است . پوسیدگی دندان های شیری با استفاده از مواد ترمیمی و روکش ها برطرف می شود و سبب کارایی مجدد از دندان می شود . در مواقعی که پوسیدگی دندان بسیار شدید باشد عصب کشی دندان کودکان می تواند سبب درمان این عارضه شود. در این مقاله قصد داریم مطالبی در خصوص پوسیدگی دندان کودکان، راه درمان پوسیدگی دندان کودکان، جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان، پوسیدگی دندان زیر دو سال، کشیدن دندان کودکان، ترمیم دندان کودکان با بیهوشی، پوسیدگی دندان یک ساله، درمان سیاهی دندان کودکان را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

پوسیدگی دندان در کودکان

مهمترین دلیل پوسیدگی دندان قرارگیری در معرض اسید هاست. اسید ها در مواد غذایی مانند نوشیدنی ها و مواد غذایی که حاوی قند و نشاسته فراوانی هستند یافت می شوند. این مواد اسیدی به طور مداوم مینای دندان را مورد حمله قرار می دهد و با ایجاد لکه های سفید و یا زرد روی دندان باعث از بین رفتن مواد معدنی در دندان می شود. این لکه ها نشانه های پوسیدگی اولیه دندان است.

دندان های شیری کودکان در بین سنین سه تا هفت سالگی پوسیدگی بیشتر دارند و این به دلیل استفاده از عدم رعایت بهداشت و استفاده بیش از حد مواد قندی و شکلات نیز می باشد. اگر بعداز خوردن مواد قندی، شیر و شکلات بهداشت دندان کودکان را رعایت کنند و موظف باشند از نخ دندان و مسواک و دهانشویه های حاوی فلوراید استفاده کنند موجب پوسیدگی دندان نمی شوند.

دندان شیری بی ریشه!

بسیاری از والدین به دندان های شیری فرزند خود اهمیت نداده زیرا بر این تصور هستنند که این دندان ها، ریشه ندارند! این تصور کاملا نادرست و نامکن است. دندان های شیری دارای ریشه بوده و در زمانی که تحلیل می‌روند، دندان های دائمی جای آن ها را پر می‌کنند.

والدین عزیز توجه داشته باشند، دندان های شیری به مدت چندین سال در دهان فرزند شما قرار دارد، بنابراین باید به آن ها به اندازه دندان های دائمی اهمیت دهید.

پوسیدگی دندان نتیجه ی چیست؟

زمانی که در دندان های شیری، پوسیدگی دندان مشاهده کردید، بدانید که باکتری های خاص موجود در دهان دچار عفونت شده و در حال خراب کردن دندان هاست. میکروب های کوچک خاصی که در دهان ما زندگی می کنند و این میکروب ها بعد از تولد با ما همراه می شوند و ما معمولا آنها را از دهان مادرمان دریافت می کنیم و هنگامی که دندان ها شروع به رشد می کنند این میکروب ها شروع به تشکیل گروه های از باکتری ها می کنند و بسته به چیزهای که می خورید و خصوصاً میزان شکری که مصرف می کنید میکروب های خاص می توانند تکثیر پیدا کنند و باعث تشکیل حفره های دندانی و خرابی دندان ها شوند.

تاثیر تغذیه بر پوسیدگی دندان در کودکان

تغذیه کودکان علاوه بر رشد آن‌ها در موارد دیگری مانند سلامت دندان ها از اهمیت برخوردار است. کودکان باید در این سنین از ویتامین های لازم و مورد تجویز پزشک برای رشد و استحکام و سلامت کلی دندان هایشان بهره ببرند.

رژیم های غذایی که حاوی مقادیر بسیار زیادی شکر هستند باعث افزایش تعداد باکتری های خاص مانند  streptococci mutans در دهان ما می شوند.

همانند انسان ها این میکروارگانیزم ها عاشق شکرند و از آن بعنوان واحدهای سازنده مولکولی و منبع انرژی استفاده می کنند. هنگامی که باکتری از شکر استفاده می کند محصولات فرعی مانند اسیدلاکتیک تولید می کند. streptococci mutans به این اسید مقاوم است اما دندان های ما اینطور نیستند.

در رژیم های خاص که از گوشت، غلات، سبزی ها استفاده می شود تمامی اینها حاوی Carbohydrates هستند. Carbohydrates توسط آنزیم های موجود در بزاق به قندهای ساده شکسته می شوند که می توانند غذای باکتری های گرسنه در دهان باشند.

ممنوعیت غذایی

به هیچ عنوان در برنامه غذایی کودک خود از نوشیدنی های گازدار استفاده نکنید، چراکه موجب پوسیدگی شدید دندان های شیری و آسیب به لثه و دندان دائمی می‌شوند.

والدین مراقب خوردن مواد قندی و شکلات فرزند خود باشند و مواردی از تنقلات را انتخاب کنند که کمترین میزان قند مصرفی را داشته باشد.

غذاهایی که حاوی اسید یالا بوده برای کودکان مناسب نیست. بنابراین برنامه غذایی خودتان را با کودک خود متفاوت سازید.

دندان شیری تا چه سنی می ماند ؟

سن رویش دندان های شیری تقریبا از شش تا هفت ماهگی شروع می شود و تا سن دو سالگی این روند ادامه دارد و نهایتا تعداد این دندان ها در پایان دو سالگی به بیست عدد می رسد . برخی اوقات ممکن است عواملی موجب پوسیدگی زودرس این دندان ها شود که در این صورت مشکلاتی را برای کودک و والدین به همراه دارد .

معمولا دندان های شیری قدامی تا سن 7-6 سالگی و دندان های شیری خلفی تا سن 12-10 سالگی رویش پیدا می کنند . به طور طبیعی دندان های دائمی بعد از، از دست رفتن و افتادن دندان های شیری رویش پیدا می کنند به جز دندان آسیاب اول دائمی در سن 6-7 سالگی بدون نیاز به افتادن دندانی در دهان حضور پیدا می کنند .

چه ضرورتی برای درمان درمان پوسیدگی دندان شیری وجود دارد ؟

بدیهی است که دندان های شیری در دهان موقتی بوده و مدت زمان معینی در دهان خواهند بود ولی پوسیدگی این دندان ها می تواند عوارض جدی به کودک وارد نمایید .

شیشه شیر در تخت خواب ممنوع!

از دلایل شایع پیدایش پوسیدگی دندان، مصرف مواد قندی بیش از حد مجاز است زیرا باکتری موجود در دهان، تحت تاثیر مواد قندی افزایش رشد و تکثیر داشته و پوسیدگی ها شروع می‌شود. این مواد شامل: مایعات قندی، آبمیوه ها، شیر و … می‌باشد.

شیشه شیر در تخت خواب سبب شده تا شیر در هنگام خواب در دهان کودک جمع شود و باکتری ها تکثیر شوند و دندان دچار پوسیدگی شود. سعی کنید شب ها در شیشه شیر، آب بریزید که کودک با اختلالات خواب نیز مواجه نشود.

آیا قطره ی آهن سبب پوسیدگی دندان های کودکان می شود؟

خیر، قطره آهن عامل پوسیدگی دندان های شیری نیست. بلکه تنها قطره آهن ناحیه ای از دندان ها را که دچار پوسیدگی شده است را نمایان می کند و در ظاهر موجب سیاه شدن آن ها می‌شود و اغلب والدین تصور دارند که این قطره باعث این موضوع بوده است. در واقع این موضوع که کودکی با مصرف قطره آهن دچار پوسیدگی دندان ها می شود صحت ندارد.

آیا پوسیدگی دندان شیری به دائمی آسیب می‌رساند؟

زمانی که ما دندان های شیری کودک را در دهان مشاهده می‌کنیم، دندان های دائمی در حال رشد در فولیکول دندانی هستند. زمانی که رشد دندانی تکمیل شده و عاج و ریشه دندان شکل می‌گیرند، به سمت خارج از استخوان راه یافته و در این زمان باعث تحلیل دندان های شیری می‌شوند. در بسیاری از موارد خواهید دید که دندان هایی مثل آسیاب با وجود دندان های شیری، رویش داشته و هیچ آسیبی به هم وارد نمی‌کنند.

حال اگر زمانی حتی اگر یک دندان شیری دچار پوسیدگی در سطح کم یا زیاد باشد سبب عفونت لثه و در نهایت موجب آسیب رسانی به دندان دائمی اطراف خود می‌شود و اگر این شرایط پوسیدگی وجود داشته باشد، می‌تواند به جوانه دندان دائمی که هنوز از استخوان بیرون نیامده است نیز آسیب برساند.

به طور معمول این پوسیدگی ها با لکه هایی با رنگ قهوه‌ای، سیاه، زرد یا حتی سفید در سطح دندان نمایان می‌شوند.

پوسیدگی دندان شیری در بعضی موارد باعث شده تا روند رشد دندان تغییر یافته و دندان دائمی به شکلی نازیبا از لثه بیرون آید.

اگر دندان شیری پوسیده را بکشیم همه چیز تمام می‌شود؟

والدین زیادی بعد از مراجعه به دندانپزشکی اطفال، از پزشک درخواست کشیدن دندان شیری پوسیده را دارند و بر این تصور هستند که اگر این ندان را بکشند، ماجرا برای همیشه تمام می‌شود.

اما باید بدانید کشیدن دندان های شیری زودتر از موعد، عوارض زیادی به همراه داشته و احتمال ریسک رشد اشتباه دندان های دائمی را بالا می‌برد، بنابراین باید تا جایی که ممکن است از این دندان های حساس محافظت کنیم. معمولا دندان های قدامی تا 7 سالگی و دندان های خلفی تا 12 سالگی در دهان کودک مهمان هستند.

اهمیت دندان های شیری در دوران کودکی

  • کاهش توانایی جویدن

پوسیدگی دندان شیری کودکان سبب می شود تا توانایی جویدن غذا و تمایل کودک به غذا کمتر شود . در اغلب موارد کودک ممکن است بدون بیان و ابراز مشکل از خوردن غذا خودداری کند و همین امر سبب می شود تا والدین تصور کنند کودکشان بی اشتها است . در صورت برطرف کردن درد دندان و پوسیدگی دندان در کودکان می توان از بروز چنین مشکلاتی پیشگیری کرد .

  • حفظ فضای لازم برای رویش دندان دائمی

وجود دندان های شیری برای دندان های دائمی ضروری است و حکم نگه دارنده در دهان را دارند و در صورتی که یکی از دندان های شیری زودتر از زمان تعیین شده بیفتد و از بین برود ممکن است کودک نیاز به درمان های ارتودنسی داشته باشد . دلیل اهمیت دندان های شیری در دهان این است که در صورت نبود این دندان ها، دندان های دائمی کج بیرون می زنند و حتی ممکن است به صورت نهفته باقی بمانند .

  • زیبایی

یکی از ملاک های موثر در زیبایی شناسی دندان های زیبا و مرتب می باشد و پوسیدگی از جمله مواردی است که نقش بسزایی در زیبایی و اعتماد به نفس کودک دارد .  حتی اغلب گاهی ممکن است به دلیل پوسیدگی در دندان های کودک از برقراری ارتباطات اجتماعی و خندیدن امتناع ورزد .

  • 4 – تاثیر پوسیدگی دندان های شیری بر دندان های دائمی

پوسیدگی دندان های شیری می تواند به ریشه دندان های دائمی سرایت کند و سبب اختلال در تکامل دندان های دائمی شود . در صورتی که پوسیدگی در دندان های شیری وجود داشته باشد این پوسیدگی سبب می شود تا میکروبی نظیر استرپتوکوک موتانس در دهان افزایش یابد .

آموزش پیشگیری از پوسیدگی دندان

استفاده از فیشور سیلانت

سیلانت همان مواد رنگ دندانی است که شیار های بین دندانی را پر کرده و یا بعد از درمان پوسیدگی برای پر کردن از آن استفاده می‌کنند. معمولا از این مواد در دندان های آسیاب استفاده شده و کمک موثری برای جلوگیری از افزایش پوسیدگی می‌شود.

فلوراید ترپی

فلوراید یکی از مواردی است که در جلوگیری از ایجاد پوسیدگی دندان کاربرد بسزایی داشته و باعث استحکام دندان های شیری و دائمی می‌شود.

نخ دندان

نخ دندان جزو مواردی است که برای پیشگیری از پوسیدگی دندان استفاده می‌شود و بهترین دندانپزشک اطفال نیز بر آن توصیه دارد. نخ دندان های آغشته به فلوراید نیز در داروخانه ها موجود است.

مسواک زدن

به کودک خود آموزش دهید که پس از مصرف هر وعده غذایی، مسواک بزند. مسواک زدن، احتمال پوسیدگی را از همان ابتدا کاهش داده، بنابراین برای کودکانی که هنوز نمی‌توانند خودشان مسواک استفاده کنند، والدین برایشان حتما اینکار را انجام دهند.

روش های درمان پوسیدگی در دندان کودکان

سیلانت دندان کودکان

با تمیز کردن شیاری هایی که در بین دندان ها و روی سطح دندان ها مخصوصا در دندان های آسیاب وجود دارد، می توان از بروز پوسیدگی دندان جلوگیری نمود. سیلانت ها این درزها را پوشش داده و از انباشته شدن مواد غذایی و باکتری هایی که باعث پوسیدگی دندان ها می شود. جلوگیری می کند. سیلانت ها را می توان به عنوان یک روکش دندان در کودکان در نظر گرفت. می توان از سیلانت ها بر روی دندان کودکان استفاده کرد. با این حال نیاز به مراقبت هایی مانند دندان های خود فرد دارد و باید توسط دندانپزشک کودکان به طور دوره ای معاینه شود.

پر کردن دندان

از روش پرکردن دندان کودکان که بر اثر افزایش پوسیدگی در دندان آسیب هایی به وجود آمده، می توان استفاده کرد. با پر کردن دندان، از پوسیدگی پیشرفته دندان می توان جلوگیری کرد و ظاهر آن را می توان حفظ کرد.

فلوراید تراپی

فلوراید ماده ای است که باعث می شود تا دندان ها محکم تر شده و مقاومت بالایی در برابر پوسیدگی دندان ها داشته باشد. استفاده مرتب و به موقع از آب های حاوی فلوراید، دهان شویه ها و نخ دندان های حاوی فلوراید می تواند از پوسیدگی های دندان در کودکان جلوگیری نماید.

مسواک زدن کودکان بعد از خوردن غذا و خوراکی ها

از جمله مواردی که می تواند در جلوگیری از بروز پوسیدگی در دندان کودکان جلوگیری می کند و باعث می شود تا بهداشت دهان و دندان در کودک حفظ شود، مسواک زدن است. به گفته دکتر آذرنوش باید فرزندان خود را تشویق نمایید تا بعد از خوردن هر وعده غذایی و تنقلات مسواک بزند تا انجام این کار احتمال بروز پوسیدگی و لکه های سیاه بر روی دندان کم شود.

درباره دکتر لیلا آذرنوش

دکتر لیلا آذرنوش دندانپزشک اطفال در سال ٨٢ فارغ التحصيل شدم و دوران طرح را در بيمارستان مسيح دانشورى دار آباد تهران گذراندم دو سال در بيمارستان توحيد جم كار كردم سپس در سال ١٣٨٦ كلينيك شبانه روزى پگاه را به همراه همسرم دكتر على فرجى در خيابان خواجه عبدالله تاسيس كرديم و از آن سال در آنجا به عنوان دندانپزشك كودكان مشغول شدم.

4 دیدگاه در پوسیدگی دندان شیری کودکان
  1. سلام، آیا قطره آهن می تونه باعث سیاهی و پوسیدگی دندان های شیری شود ؟

    • با سلام
      قطره آهن نبايد مستقيم روى دندان ريخته شود و بعد از آن بهتر است آب نوشيده شود يا اين كه با گاز استريل دندانها تميز شوند
      ولى پوسيدگى دندان دلايل ديگرى دارد

  2. سلام، بهترین روش برای درمان پوسیدگی دندان کودکان کشیدن یا ترمیم دندان است ؟

    • سلام
      مسلما در صورتی که قابل درمان باشند نباید کشیده شوند مگر اینکه تا زمان رویش دندان دائمی زمان کمی باقی باشد و تشخیص توسط دندانپزشک صورت می گیرد .


[بالا]

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • 2 × یک =

تماس سریع